ပုလဲအေၾကာင္း သိေကာင္းစရာ

ပုလဲသည္ ပင္လယ္အတြင္း ေနထိုင္ေသာ ကမာ(သို႔)မုတ္ေကာင္၏ ကိုယ္တြင္းမွ ရရွိေသာ အရာျဖစ္ပါတယ္။

တြင္းထြက္ ေက်ာက္မ်က္ မဟုတ္ပါ။ ပုလဲကုိ ျမန္မာလူမ်ိဳးတုိ႔က န၀ရတ္ကိုးပါးတြင္ ပါ၀င္ေသာ ရတနာတစ္ပါးအျဖစ္ အျမတ္တႏုိး တန္ဖုိးထား ၀တ္ဆင္ၾကပါတယ္။ န၀ရတ္ ကုိးပါးစလံုးတြင္ တစ္ခုျခင္း၌ ထူးျခားသည့္ တန္ခုိးအာနိသင္ ရွိၾကသည့္အနက္ ပုလဲ၏ အာနိသင္မွာ က်က္သေရမဂၤလာ ရွိျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ ပုလဲ၏ အားသာခ်က္မွာ ေက်ာက္မ်က္မ်ားကဲ့သုိ႔ ခဲြျဖတ္ျခင္း၊ ေသြးယူျခင္းတုိ႔ ေဆာင္ရြက္ရန္ မလုိပဲ ပုလဲေဖာ္ယူ ၿပီးလွ်င္ ၿပီးျခင္းပင္ လွပႏွစ္လုိဖြယ္ရာ ေတြ႔ျမင္ရမွာပါ။

ပုလဲတြင္ သဘာဝပုလဲႏွင့္ ေမြးပုလဲဟူ၍ ႏွစ္မ်ဳိးရွိပါတယ္။ ၿမိတ္ကၽြန္းစုတြင္ ေနထိုင္ၾကေသာ ဆလံုတိုင္းရင္းသားမ်ားသည္ ပုလဲငုပ္၍ အသက္ေမြးၾကပါတယ္။

ပုလဲအမ်ိဳးအစားမ်ား

ပုလဲသည္ ခရုကမာေကာင္ (Mollusks) မ်ိဳးႏြယ္မ်ားမွ ထြက္ရွိတာပါ။ အခြံႏွစ္ခုပါေသာ ခရုကမာေကာင္ အမ်ိဳးေပါင္း ၈၀၀၀ ခန္႔ရွိသည့္အနက္ အမ်ိဳး (၂၀)ခန္႔သာ ပုလဲထြက္ရွိပါတယ္။ ေရခ်ိဳတြင္ ရွင္သန္ၿပီး ပုလဲ ထုတ္လုပ္ႏုိင္သည့္ ခရုကမာမ်ိဳးကုိ ဂံုးေကာင္ (Mussel) ဟု ေခၚပါတယ္။ ေရငန္တြင္ ရွင္သန္ေပါက္ဖြားၿပီး ပုလဲ ထုတ္လုပ္ႏိုင္သည့္ ခရုကမာေကာင္မ်ိဳးကုိမူ မုတ္ေကာင္ (Oyster) ဟု ေခၚပါတယ္။

ေရငန္ပုလဲ (၃)မ်ိဳးရွိသည့္ အနက္ ဂ်ပန္ပုလဲဟု ေခၚသည့္ အကုိယာပုလဲ Akoya Pearl မ်ားကုိ Pinctada Fucata မုတ္ေကာင္မွ ေမြးျမဴထုတ္လုပ္ၿပီး ဂ်ပန္တြင္ အမ်ားဆံုး ထုတ္လုပ္ကာ ပုလဲနက္ဟု လူသိမ်ားေသာ Tahitian Pearl မ်ားကုိ Pinctada Margaritafera မုတ္ေကာင္မွ ထုတ္လုပ္ၿပီး တေဟတီ ႏုိင္ငံတြင္ အမ်ားဆံုး ထုတ္လုပ္ပါတယ္။

ေရငန္ပုလဲ အမ်ိဳးအစားမ်ား ျဖစ္သည့္ ေတာင္ပင္လယ္ပုလဲ South Sea Pearl မ်ားကုိ Pinctada Maxima မုတ္ေကာင္မ်ားမွ ေမြးျမဴထုတ္လုပ္ၿပီး ၾသစေတးလ် ႏုိင္ငံတြင္ အမ်ားဆံုး ထုတ္လုပ္ပါတယ္။ ယင္းမုတ္ေကာင္ မ်ိဳးသည္ ေတာင္ပင္လယ္ဟု ေခၚသည့္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ၏ ေတာင္ဘက္ ကမ္းေျခႏွင့္ ၾသစေၾတးလ် တုိက္၏ ေျမာက္ဘက္ ကမ္းေျခ အၾကား ေရျပင္တြင္သာ ရွင္သန္ ေပါက္ဖြားၾကပါတယ္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ေတာင္ပင္လယ္ ပုလဲကုိ ၾသစေတးလ်ႏိုင္ငံ၊ အင္ဒုိနီးရွားႏုိင္ငံ၊ ဖိလစ္ပုိင္ႏုိင္ငံႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ တုိ႔တြင္သာ ေမြးျမဴထုတ္လုပ္ ထြက္ရွိပါတယ္။

ပုလဲျဖစ္ေပၚပံု

ပုလဲသည့္ မုတ္ေကာင္၏ ခႏၶာကုိယ္အတြင္းတြင္ ျဖစ္ေပၚၿပီး ပုလဲသားအလႊာ layers of Nacre မ်ားျဖင့္ ဖဲြ႕စည္းထားပါတယ္။ ပုလဲသားမွာ ကယ္လ္စီယမ္ ကာဘြန္နိတ္ ၉၃% ႏွင့္ က်န္ ၇% မွာ ေၾသာ္ဂဲနစ္ ျဒပ္ေပါင္းႏွင့္ ေရမ်ား ပါ၀င္ဖဲြ႕စည္းထားျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ပုလဲသား တစ္လႊာလွ်င္ ၀.၀၀၀၀၅ မီလီမီတာ အထူ ရွိပါတယ္။ ေမြးပုလဲတစ္လံုးတြင္ ပုလဲသား အလႊာေပါင္း (၁၀၀၀) ထက္မနည္း ရွိပါတယ္။ မုတ္ေကာင္မ်ားသည္ တစ္ရက္လွ်င္ ပုလဲသား အလႊာ (၃)လႊာမွ (၇)လႊာအထိ ဖံုးအုပ္ေလ့ရွိပါတယ္။

ေမြးပုလဲ

ေမြးပုလဲဆုိသည္မွာ သဘာ၀ပုလဲ ျဖစ္ေပၚမႈ ျဖစ္စဥ္ကုိ လူတုိ႔က ျပဳျပင္ ဖန္တီးထားျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ပုလဲသား၏ သိပ္သည္းျခင္းႏွင့္ တူညီေသာ ၀တ္ဆံလံုး ( Nucleus ) ကုိ ဆက္သားစ ( Mantle ) ႏွင့္ အတူ မုတ္ေကာင္၏ ခႏၶာကုိယ္ အတြင္းသုိ႔ ထည့္သြင္းေပးျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ထုိသုိ႔ ထည့္သြင္းရာတြင္ ၀တ္ဆံုလံုး အလြယ္တကူ ျပန္ထြက္ မသြားေစရန္ႏွင့္ လံုး၀န္းႀကီးမွားေသာ ပုလဲ ရရွိေစရန္ အတြက္ မုတ္ေကာင္၏ ခႏၶာ ကုိယ္အား ခြဲစိတ္၍ သတ္မွတ္ေနရာသုိ႔ ေရာက္ရွိေအာင္ ကၽြမ္းက်င္သူမ်ားမွ ၀တ္ဆံ သြင္းယူရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ေမြးပုလဲ တစ္လံုးတြင္ ပုလဲသား၏ အထူမွာ (၀.၄) မီလီမီတာမွ (၄.၀) မီလီမီတာ အထိ ရွိႏုိင္ပါတယ္။ ပုလဲ၏ သိပ္သည္းျခင္း Density မွာ (၂.၆ မွ ၃.၀ ) အတြင္း ရွိၿပီး မာေၾကာမႈ Hardness မွာ Mohs Scale အရ (၃.၅) ရွိပါတယ္။

ပထမဆံုးေသာ ေမြးပုလဲကုိ ဂ်ပန္လူမ်ိဳး မီကီမုိတုိ ဆုိသူက ၁၈၉၈ ခုႏွစ္တြင္ စတင္ ေဖာ္ယူႏုိင္ခဲ့ၿပီး ဂ်ပန္ဘုရင္ အား ဆက္သႏုိင္ခဲ့တာပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံ ၿမိတ္ကၽြန္းစုတြင္ ေမြးပုလဲ ထုတ္လုပ္မႈ လုပ္ငန္းကုိ ဂ်ပန္ကုမၸဏီ တစ္ခု ျဖစ္ေသာ South Sea Pearl Company ႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ေကာ့ေသာင္း ကုန္သြယ္မႈ အသင္းတုိ႔ ပူးေပါင္းကာ ၁၉၅၄ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ပထမဆံုး ေမြးပုလဲမ်ား ထြက္ရွိခဲ့ပါတယ္။

ပုလဲထိန္းသိမ္းရန္

န၀ရတ္ကုိးပါးတြင္ ပါ၀င္ေသာ ရတနာမ်ား၌ စိန္၏ မာေၾကာမႈမွာ(၁၀) ျဖစ္၍ အျမင့္ဆံုးျဖစ္ၿပီး ပုလဲ၏ မာေၾကာမႈမွာ အနိမ့္ဆံုး ျဖစ္ျခင္းတို႔ေၾကာင့္ စနစ္တက် ထိန္းသိမ္းသံုးစဲြရန္ လုိအပ္ပါတယ္။ ပုလဲအား အျခားေသာ လက္၀တ္ရတနာမ်ားနွင့္အတူ သိမ္းဆည္းျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္သင့္ပါတယ္။ ေရေႏြးျဖင့္ ေဆးေၾကာျခင္ မျပဳလုပ္ရပါ။ ႏူးညံ့ၿပီး စုိစြတ္ေသာ အ၀တ္ျဖင့္ အသာအယာ ပြတ္၍ သန္႔ရွင္းေရးကုိ ပံုမွန္ ျပဳလုပ္ေပးရပါတယ္။

ျမန္မာ့ေရျပင္မွ ပုလဲမ်ားကုိ ၁၉၅၇ ခုႏွစ္တြင္ စတင္ေဖာ္ယူ ႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၅၉ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလတြင္ (၇) ႀကိမ္ေျမာက္အထိ ပုလဲ ေဖာ္ယူခဲ့ၿပီး ထုိအႀကိမ္ အပါအ၀င္ စုစုေပါင္း ပုလဲ ေရာင္းရေငြမွာ ဂ်ပန္ယန္း သန္း (၁၉၀)ရရွိခဲ့ပါတယ္။ ထုိေငြ၏ တစ္၀က္ကုိ ျမန္မာတုိ႔ ဘက္မွ ရရွိခဲ့ပါတယ္။

ဂ်ပန္တုိ႔သည္ ျမန္မာ့ေရျပင္မွ ပုလဲမ်ားကုိ (၃၅)ႀကိမ္ အထိ ေဖာ္ယူခဲ့ပါတယ္။ ယင္း (၃၅)ႀကိမ္ေျမာက္ ပုလဲေဖာ္ျခင္းကုိ ၁၉၆၃ ႏုိ၀င္ဘာလတြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး ပုလဲ အလံုး ၂၈၅၉ လံုး ၊ အေလးခ်ိန္ ၂၂၀၃.၃ မီမုိ ျဖစ္၍ ပ်မ္းမွ်ျခင္း ပုလဲ တစ္လံုးလွ်င္ အေလးခ်ိန္ (၀.၇၇) မီမုိရွိသျဖင့္ ပ်မ္းမွ် အရြယ္အစား အခ်င္း (၁၃) မီလီ မီတာခန္႔ ရွိပါတယ္။ ႏုိင္ငံေတာ္မွ တာ၀န္ယူၿပီးေနာက္ ဂ်ပန္တုိ႔ ေမြးျမဴခဲ့ေသာ ပုလဲမ်ားကုိ ၁၉၆၆ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလအထိ (၁၁)ၾကိမ္ ေဖာ္ယူခဲ့ၿပီး ပုလဲလံုးေရ (၆၃၀၉၀) လံုး ၊ အေလးခ်ိန္ (၄၈၀၄၃) မုိမီ ရရွိခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ပညာရွင္တုိ႔သည္ ပူးေပါင္းၾကံဆ ႀကိဳးပမ္းခဲ့ရာ ၁၉၆၆ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လတြင္ ျမန္မာ့ပညာရွင္မ်ား အေနျဖင့္ ျမန္မာ့ပုလဲမ်ားကုိ ေအာင္ျမင္စြာ ၀တ္ဆံသြင္း ေမြးျမဴႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။ ယင္း၀တ္ဆံသြင္း ပုလဲမ်ားကုိ ၁၉၆၈ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလတြင္ စမ္းသပ္ ပုလဲေဖာ္ခဲ့ရာ ပုလဲမ်ား အရည္အေသး ျပည့္မီ ေကာင္းမြန္သျဖင့္ ပထမဆံုး အၾကိမ္ ပုလဲေဖာ္ျခင္းကုိ ၁၉၆၉ ခုႏွစ္တြင္ ေဖာ္ယူႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။

ျမန္မာ့ေရျပင္မွ ထြက္ရွိသည့္ ပုလဲမ်ားကုိ ကမၻာပုလဲ ေစ်းကြက္တြင္ လူႀကိဳက္မ်ား ထင္ရွားလာသည္ႏွင့္ အမွ် ျမန္မာ့ ပုလဲ လုပ္ငန္း အေနျဖင့္ တီထြင္ ၾကံဆမႈမ်ား စမ္းသပ္လုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါသည္။ ယင္းသုိ႔ တီထြင္စမ္းသပ္ လုပ္ကုိင္မႈမ်ားအနက္ ေအာင္ျမင္ခဲ့သည့္ တီထြင္မႈမွာ ပုလဲအိမ္အတြင္းသုိ႔ ဒုတိယအႀကိမ္ ၀တ္ဆံလံုး ျပန္လည္ ထည့္သြင္းေမြးျမဴသည့္နည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ယင္းနည္းမွာ ျမန္မာပညာရွင္ ဦးခင္ညြန္႔အေနျဖင့္ မိမိဖာသာ စဥ္းစားေတြးေခၚ ၾကံဆကာ ေအာင္ျမင္မႈ ရရွိခဲ့သည့္ နည္းျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာ့ ပုလဲလုပ္ငန္းသည္ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္မွ စတင္၍ သားေဖာက္ မုတ္ေကာင္မ်ား ေမြးျမဴၿပီး ၂၀၀၂ ခုႏွစ္မွ စတင္၍ သားေဖာက္ မုတ္ေကာင္မ်ားကုိ ၀တ္ဆံ သြင္းႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာ့ ပုလဲလုပ္ငန္း သည္ သားေဖာက္ မုတ္ေကာင္ (၈၀၀၀၀)ေက်ာ္ကုိ ၀တ္ဆံသြင္း ေမြးျမဴႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၀၆-၀၇ ခုႏွစ္၊ ဘ႑ာေရးႏွစ္တြင္ ျမန္မာ့ေရျပင္မွ ရရွိခ့ဲေသာ ပုလဲ အေလးခ်ိန္မွာ ၂၄၀၅၉၅.၉၇ မီမုိ ထြက္ရွိခဲ့ပါတယ္။ ပုလဲ အလံုး ၄၁၀၀၀၀ ခန္႔ ထြက္ရွိခဲ့ပါတယ္။

ျမန္မာ့ပုလဲ လုပ္ငန္းသည္ ပင္လယ္ ေရမ်က္ႏွာျပင္ ေပၚတြင္ Surface Long Ling ျဖင့္ ေမြးျမဴသည့္ စနစ္ကုိ ေျပာင္းလဲ က်င့္သံုး ေမြးျမဴႏုိင္ခဲ့သျဖင့္ မည္သည့္ ပင္လယ္ၾကမ္းျပင္ (ေက်ာက္၊ သဲ၊ ရႊံ႕ႏံြ)မဆုိ ပုလဲ ေမြးျမဴႏုိင္သည့္ အဆင့္ ေရာက္ရွိေနပါၿပီ။ ပုလဲေမြးျမဴရာတြင္လည္း စက္ယႏၱရားမ်ား သံုးေနႏုိင္ၿပီ ျဖစ္သျဖင့္ ပုလဲ အေျမာက္အမ်ား ေမြးျမဴထုတ္လုပ္ လာႏုိင္ေနပါၿပီ။

ျမန္မာ့ပုလဲ လုပ္ငန္း၏ အဓိက ပုလဲေမြးျမဴေနေသာ ကၽြန္းစခန္း မ်ားမွာ -

ဒုိမယ္လ္ကၽြန္း - ပုလဲကၽြန္း ၊ ဘုတ္ျပင္းၿမိဳ႕နယ္

မလိကၽြန္း - ပုေလာၿမိဳ႕နယ္

ေရႊကၽြန္းႀကီး - ေကာ့ေသာင္းၿမိဳ႕နယ္

တုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ေဖာ္ျပပါ ျမန္မာ့ပုလဲလုပ္ငန္း၏ ပုလဲေမြးျမဴေသာ စခန္းမ်ားတြင္ ျမန္မာ့ ပညာရွင္မ်ားက ထုတ္လုပ္ေမြးျမဴလ်က္ရွိေသာ ေတာင္ပင္လယ္ပုလဲမ်ားသည္ ကမၻာ့ပုလဲေစ်းကြက္တြင္ လူႀကိဳက္မ်ားေသာ ပုလဲမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ အရည္အေသြး ေကာင္းမြန္ရံု သာမက ေရရွည္ခုိင္မာသည့္အတြက္ လူႀကိဳက္မ်ားၿပီး တန္ဖုိးအျမင့္မားဆံုး ပုလဲမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာ့ပုလဲ လုပ္ငန္းသည္ ျမန္မာ့ေတာင္ပင္လယ္ ပုလဲမ်ားကုိ ႏွစ္စဥ္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ ျပပဲြမ်ား ျပဳလုပ္၍ ႏုိင္ငံျခားသား ကုန္သည္မ်ားသုိ႔ လည္းေကာင္း၊ ျပည္တြင္း အေရာင္းပဲြမ်ား ျပဳလုပ္၍ ႏုိင္ငံသား ကုန္သည္မ်ားသုိ႔ လည္းေကာင္း ေရာင္းခ်ေပးလ်က္ ရွိပါတယ္။

Credit;Original writer