စာေရးဆရာေရာ့ဖ္ဒိုဘယ္လီက ေျပာခဲ့ဖူးတယ္၊ လူတစ္ေယာက္ရဲ႕အဆင့္အတန္းကိုသိခ်င္ရင္သူ႕မွာဘယ္ေလာက္ေရြးခ်ယ္ခြင့္ရွိသလဲနဲ႔တုိင္းတာလို႔ရတယ္တဲ့။
ဥပမာ တီဗြီၾကည့္မယ္ဆုိပါေတာ့၊ အရင္ေခတ္ကဆုိ ျမန္မာ့အသံနဲ႔ ျမ၀တီ ႏွစ္လိုင္းပဲရွိတယ္၊ ၾကည့္ခ်င္လည္းၾကည့္၊ မၾကည့္ခ်င္လည္းၾကည့္။ ဒီေန႕ေခတ္က်ေတာ့ ေရြးစရာရုပ္သံလိုင္းကရာနဲ႔ခ်ီတယ္။ ဒီေတာ့ ဟုိလိုင္းလည္းၾကည့္ခ်င္၊ ဒီလုိင္းလည္းၾကည့္ခ်င္။အရင္ကဖုန္းဆုိ MPT ပဲ။ ေစ်းဘယ္ေလာက္မတန္တဆ ေပးရေပးရ ဒါပဲကိုင္စရာရွိတယ္။ ခုက်တစ္ကဒ္အဆင္မေျပတစ္ကဒ္။စာအုပ္ေတြဆုိလည္း ဖတ္စရာအမ်ားၾကီး။ ရုပ္ရွင္ေတြလည္း ၾကည့္စရာအမ်ားၾကီး။ ေျပာခ်င္တာကေရြးစရာမ်ားလာတဲ့အတြက္ ဒီေန႔ေခတ္ဟာအရင္ထက္စာရင္လူေနမႈအဆင့္အတန္းပိုျမင့္လာတယ္ဆုိရမယ္။
အဲ့လိုေခတ္ကလည္းမတူေတာ့တဲ့အခါ ျပႆနာကလည္းမတူေတာ့ဘူး။အရင္ေခတ္ရဲ႕ ျပႆနာက ေရြးခ်ယ္စရာနည္းျခင္း (Limited choice)၊ ဒီေန႔ခတ္ရဲ႕ ျပႆနာက ေရြးစရာေတြမ်ားလြန္းေတာ့ ဘာေရြးရမွန္း မသိေတာ့ျခင္း (Paradox of choice)။အဲဒီျပႆနာကို တစ္ဦးခ်င္းအေနနဲ႔လည္းခ်ိန္ထုိးလို႔ရတယ္။ကိုယ့္မွာပိုက္ဆံ ၃ သိန္းပဲရွိရင္ေရြးစရာဖုန္းက ႏွစ္မ်ိဳး သံုးမ်ိဳးပဲ၊ ဒီေတာ့ ေခါင္းေအးတယ္။ ျပႆနာနည္းတယ္။ ပိုက္ဆံက သိန္း ၃၀ ျဖစ္လာတဲ့အခါက်ေတာ့ရွိသမွ်ဖုန္းအကုန္ေရြးလို႕ရတယ္။ ဒီေတာ့ဟုိဟာလည္းလိုခ်င္၊ ဒီဟာလည္း လိုခ်င္။
နာမည္က မရွိ၊ ရုပ္က မေခ်ာ၊ ပိုက္ဆံက မခ်မ္းသာေတာ့ ကိုယ့္ကိုျပန္ၾကိဳက္မယ့္မိန္းကေလးကသိပ္မရွိဘူး။ နာမည္ၾကီးလာ၊ ရုပ္ရည္က ၾကည့္ေကာင္းလာ၊ ပုိက္ဆံကရွိလာေတာ့ ကုိယ္ရည္းစားစကားေျပာလိုက္ရင္ ခ်က္ခ်င္းေခါင္းညိမ့္မယ့္သူ၊ ကုိယ့္ကိုဇာတ္လမ္းေတာင္လာစတဲ့သူေတြရွိလာတယ္။ဒီေတာ့ကုိယ္ဘာမွမဟုတ္ခင္ (ကိုယ့္မွာေရြးစရာမ်ားမ်ားစားစား မရွိခင္က) တြဲခဲ့တဲ့သူနဲ႔ ျပန္ခ်ိန္ထုိးၾကည့္လာတယ္။ ႏွလံုးသားရဲ႕ေတာင္းဆုိမႈကိုဦးေႏွာက္ရဲ႕စဥ္းစားမႈေတြကၾကား၀င္ေႏွာင့္ယွက္လာတယ္။ သူ႔ထက္သာတာ ရႏုိင္မယ္လို႔ထင္လာတယ္။ ဒီေတာ့ ျခံခုန္တယ္၊ ေဖာက္ျပန္တယ္ ဘာညာျဖစ္တယ္ေပါ့။
ေျပာရရင္ ေကာင္မေလးေတြသည္းသည္းလႈပ္အားေပးတဲ့မင္းသားေတြ၊ အဆုိေတာ္ေတြ ခုခ်ိန္ထိလူပ်ိဳၾကီးျဖစ္ေနရတဲ့ အေၾကာင္းရင္းကလည္းဒါနဲ႔ဆက္စပ္ႏုိ္င္တယ္။ သိပ္ျပီးေအာင္ျမင္လြန္းသြားတဲ့အခါ သူတုိ႔ရဲ႕ လက္တြဲေဖာ္ကိုေရြးဖုိ႔တအားစဥ္းစားလာရတယ္။ သာမန္ကုမၸဏီ၀န္ထမ္း ေကာင္မေလးတစ္ေယာက္ကို လက္ထပ္မယ္ဆုိပါေတာ့။ သူတို႔ဟာသူတုိ႔အဆင္ေျပေနေတာင္ ပတ္၀န္းက်င္ကေျပာဦးမွာ၊ ဟယ္ ယူစရာရွားလို႔၊ မိန္းကေလးေတြဆုိ ေျပာခ်င္ေျပာႏုိင္တယ္၊ ငါ့မ်ားမျမင္ေလေရာ့သလား စသျဖင့္ေပါ့။ အားလံုးကလည္း သူတို႔ဘယ္လုိမိန္းကေလးမ်ိဳးကိုမွ ေရြးမလဲ၊ သူတုိ႔ေရြးတဲ့သူဆုိရင္ေတာ့ထိတ္ထိတ္ၾကဲဲျဖစ္ေနမွာပဲ၊ ဒီလိုေမွ်ာ္လင့္ၾကတယ္။ သူ႔ကိုလည္း နားလည္ေပးႏုိင္ရမယ္၊ ပုိက္ဆံလည္းရွိ၊ ရုပ္ရည္လည္းလွ၊ အသိုင္းအ၀ုိင္းလည္းၾကီး၊ ပညာလည္းတတ္၊ မိန္းမလည္းပီသ၊ အေနအထုိင္လည္းေအး၊ ဒီလိုလူမ်ိဳးေတြ ရွာလာၾကတယ္၊ ခက္တာက အဲ့လိုမိန္းကေလးကလည္း ကမာၻမွာမေမြးေလာက္ေသးဘူး။ အဲ့လိုနဲ႔စဥ္းစားရင္း စဥ္းစားရင္း လူပ်ိဳၾကီးေတြ ျဖစ္ကုန္ၾကေရာ။
ေယာက်ာ္းေတြက ခ်မ္းသာတဲ့ဒဏ္၊ နာမည္ႀကီးတဲ့ဒဏ္ မခံနိုင္ၾကဘူးေျပာၾကေပမယ့္ တကယ္ေတာ့ဒီျပႆနာက ေယာက်ာ္းေလးမွာမွရွိတာမဟုတ္ဘူး။ မိန္းကေလးေတြလည္း ဒီလုိပါပဲ။တကၠသုိလ္မွာ တအားလွျပီး နာမည္ၾကီးတဲ့ Queen ေတြဟာ ေကာင္ေလးတစ္ေယာက္ေယာက္ကိုအေျဖျပန္ေပးျပီး တြဲတယ္ဆုိတာရွားတယ္။ ၾကိဳးရွည္ရွည္နဲ႔လွန္းထားတယ္ ဆိုတာကမ်ားတယ္။ ဘာလို႔ဆုိေတာ့ ေရြးစရာေတြကမ်ားလြန္းေတာ့ဘယ္သူ႔ေရြးရမွန္းမွမသိတာကိုး။မင္းသမီးေတြ၊ အဆုိေတာ္ေတြ နာမည္ၾကီးလာရင္လည္းဒီလုိပဲ။ ခရိုနီၾကီးရဲ႕သားေလးကလည္း မက္ေလာက္စရာ၊ သူ႔ထူးသူခၽြန္ျပီး ေအာင္ျမင္လာတဲ့ လူငယ္စြန္႔ဦးတီထြင္ လုပ္ငန္းရွင္ေလးကလည္း အားကုိးခ်င္စရာ၊ ရုပ္ရွင္ထုတ္လုပ္ေရးပုိင္ရွင္နဲ႔တြဲလိုက္ရင္လည္း ရုပ္ရွင္ေတြအမ်ားၾကီး ရိုက္ရေတာ့မွာ၊ အဲ့အဆုိေတာ္နဲ႔ ၾကိဳက္မယ္ဆုိလည္း မုိက္တာပဲ၊ မင္းသားနဲ႔ရည္းစားျဖစ္လုိ႔ရုပ္ရွင္အတူရုိက္ရတာက သိပ္မရိုဘူး၊ အဆုိေတာ္နဲ႔ ၾကိဳက္ရလို႔ သူက သီခ်င္းစပ္၊ MTV အတူရုိက္၊ ပရိသတ္ေတြက အားက်ၾက၊ ဒီလိုအေျခအေနမ်ိဳးက ပိုမုိက္တယ္လုိ႔ထင္သူကထင္မယ္။ ဒီေတာ့ ဘယ္သူ႔ေရြးရမွန္း မသိေတာ့ဘဲ ျဖစ္လာတယ္။ အကုန္လံုးနဲ႔တစ္ျပိဳင္တည္းတြဲတယ္။ Silent ထားခ်င္ထားမယ္။ ရႈပ္တယ္ေပြတယ္ ထင္သူကထင္သြားမယ္။ အသည္းကြဲတဲ့သူကလည္း ကြဲကုန္မယ္ေပါ့။
ဒါေၾကာင့္ ျခံခုန္တယ္တုိ႕၊ နာမည္ၾကီးျပီးေနာက္ပိုင္း ေျပာင္းလဲသြားတယ္တို႕၊ ၾကိဳးရွည္ရွည္လွန္းတယ္တုိ႕၊ စဥ္းစားရင္းစဥ္းစားရင္းနဲ႔အပ်ိဳၾကီး၊ လူပ်ိဳၾကီးျဖစ္ကုန္တယ္တုိ႔ဆုိတာေတြဟာ ဒီ Paradox of choice သေဘာတရားေတြလို႔ထင္မိတယ္။ကိုယ့္ကိုၾကိဳက္တာကလည္း ဒီတစ္ေယာက္ပဲရွိတယ္၊ သူ႔ကိုကလည္း ကိုယ္ကလြဲရင္ျပန္ၾကိဳက္မယ့္လူမရွိဘူး၊ ဒီလိုအေျခအေနမ်ိဳးကို သစၥာရွိတယ္ေျပာလို႔မရဘူး။ ကုိယ့္ Crush ကို မက္ဆန္ဂ်ာမွာမရဲတရဲေလးသြား Hi လုိက္တာနဲ႔ 1 min ago ျဖစ္သြားတဲ့သူက ျခံခုန္ခ်င္ရင္ေတာင္ခုန္လို႔မရဘူး။ ေသာ့ခတ္ထားတဲ့အခ်ိန္မွာ မယူသြားတာကိုရုိးသားတယ္လို႕ ေျပာလို႔မရဘူး။ ေသာ့မခတ္ထားဘဲ ဒီအတုိင္းထားတာကိုေတာင္ မယူသြားဘူးဆုိမွ ဒီလူူကို ရုိးသားတယ္သတ္မွတ္လို႔ရမွာေပါ့။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ့္ဘဝကိုယ္အဆင့္ျမင့္ေအာင္လည္းႀကိဳးစားရမယ္၊ ဒီအခါခုလိုအေျခအေနမ်ိဳးကိုယ္လည္းၾကဳံလာမွာပဲ၊၊ အဲ့ဒီအခါ ေျပာင္းလဲမသြားဘဲဘယ္လိုခုိင္ခုိင္မာမာ ေနမလဲဆုိတာကုိစဥ္းစားၾကည့္သင့္တယ္၊ ၾကိဳတင္ျပင္ဆင္သင့္တယ္။ အေျခအေနေတြမတူေတာ့ရင္လူေတြရဲ႕စိတ္ထားေတြလည္း ေျပာင္းကုန္ၾကတာဓမၼတာပဲ။
ဒီလိုလုပ္ရပ္ေတြမွန္တယ္မေျပာပါဘူး။ အျပစ္တင္တာမတင္တာလည္းကုိယ့္သေဘာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ျဖစ္တတ္တဲ့လူ႔သေဘာတစ္ခုကိုေျပာျပတာပါ။ကၽြန္ေတာ့္တစ္ဦးတည္းအျမင္အရေတာ့ အဲ့လိုလူေတြကိုအျပစ္မျမင္လွေပမယ့္ ေရြးစရာေတြအမ်ားၾကီးရွိေနတဲ့အထဲကမွ တစ္ခုတည္းကိုပဲျပတ္ျပတ္သားသား ေရြးတဲ့သူေတြကိုေတာ့စိတ္ထဲပိုသေဘာက်မိတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ရွားေတာ့ရွားမယ္ေပါ့၊၊
Credit;ေဒါက္တာ ျဖိဳးသီဟ
